Τα τελευταία χρόνια, δεδομένων των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής και των καταστροφικών πλημμυρών τόσο στο εξωτερικό (π.χ. Γερμανία Ιούλιος 2021 – 220 νεκροί) όσο και στη χώρα μας (πλημμύρα Μάνδρας Νοέμβριος 2017 – 25 νεκροί), οι επιστήμονες αναρωτιούνται πόσο πιθανό είναι να συμβεί ξανά στο μέλλον ένα ακραίο πλημμυρικό γεγονός.
Η εκτίμηση που προκύπτει από μια νέα ελληνική μελέτη είναι ότι, με βάση τη διαχρονική τάση, όσο περνάνε τα χρόνια, τέτοια περιστατικά πιθανώς θα είναι συχνότερα στην Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή.
Κατά τα τελευταία 140 χρόνια η Ελλάδα είναι τέταρτη σε σοβαρές και φονικές πλημμύρες στην Ανατολική Μεσόγειο με 12 συμβάντα, πίσω από την Ιταλία (51), την Τουρκία (35) και την Αίγυπτο (14). Γενικότερα πάντως στα Βαλκάνια συμβαίνουν σπανιότερα σοβαρές πλημμύρες σε σχέση με την Ιταλία και την Τουρκία.
Η έρευνα, που αφορά τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, μεταξύ των οποίων και την Ελλάδα, δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Water από τους Δρα Μιχάλη Διακάκη (συνεργάτη ερευνητή στο Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ), Δρα Κατερίνα Παπαγιαννάκη (Ειδική Λειτουργική Επιστήμονα στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών) και Μελέτη Φούσκαρη (μεταπτυχιακό φοιτητή στο ΕΚΠΑ-Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος). Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι παρά τις προόδους στην τεχνολογία και στη διαχείριση του κινδύνου, καταστροφικές πλημμύρες με πολλά ανθρώπινα θύματα συμβαίνουν με ανησυχητικό ρυθμό διεθνώς, ενώ η Νότια Ευρώπη και η Ανατολική Μεσόγειος δεν αποτελούν εξαίρεση.
132 ακραία γεγονότα σε 14 δεκαετίες
Οι ερευνητές μελέτησαν τις καταστροφικές πλημμύρες των τελευταίων 140 ετών, εντοπίζοντας στο διάστημα 14 δεκαετιών (1882-2021) συνολικά 132 γεγονότα που προκάλεσαν από 10 έως και 598 θανάτους σε 13 χώρες στην Ανατολική Μεσόγειο (Ελλάδα, Ιταλία, Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Κροατία, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Τουρκία, Λίβανο, Ισραήλ, Αίγυπτο, Λιβύη).
Τα ευρήματα της έρευνας δείχνουν ότι οι πλημμύρες με πολλά θύματα δεν είναι ασυνήθιστες στην περιοχή και εμφανίζονται με την παρακάτω συχνότητα:
- Μία φορά ανά ενάμισι έτος συμβάντα με πάνω από 10 θανάτους,
- Μία φορά ανά σχεδόν τρία έτη συμβάντα με πάνω από 22 θανάτους,
- Μία φορά ανά εννέα έτη πλημμύρες με περισσότερους από 82 θανάτους.
