Στη Βουλή έφερε ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κ. Βελόπουλος το ζήτημα των αποζημιώσεων των καστανοπαραγωγών της Μαγνησίας με ερώτηση του στον Λευτέρη Αυγενάκη.
Αναλυτικά:
ΠΡΟΣ: Τον κ. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
ΘΕΜΑ: «Αποκατάσταση άδικης μειωμένης αποζημίωσης καστανοπαραγωγών και παραγωγών καρυδιάς από φυσικές καταστροφές έτους 2023»
Κύριε Υπουργέ,
Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) προχώρησε σε δράσεις αποζημιώσεων από τις επιπτώσεις φυσικών καταστροφών στη Θεσσαλία των πληγέντων παραγωγών. Πέραν της καλής πρόθεσης της κυβέρνησης για την αποζημίωση των παραγωγών που έχουν πληγεί από τις τρέχουσες θεομηνίες του Σεπτεμβρίου του 2023, υπάρχουν παράπονα των αγροτών, κυρίως των ορεινών περιοχών των Ν. Λάρισας και Μαγνησίας – εκτός των ορίων της λίμνης Κάρλας – που δεν είναι μόνο το πληγέν σημείο του κάμπου, από τα φυσικά πλημμυρικά φαινόμενα, δεδομένου ότι η απόδοση των αποζημιώσεων δεν είναι ισόρροπα κατανεμημένες, με απτό παράδειγμα τις καλλιέργειες καστανιάς των νομών Λάρισας και Μαγνησίας, οι οποίες αντιμετωπίζονται ως «δασικές» και όχι ως αγροπαραγωγικές με συμβολή στην ανθρώπινη διατροφή. Αποτέλεσμα της όλης κατάστασης, οι παραγωγοί κάστανων εκφράζουν ισχυρότατες ενστάσεις για την απαξιωτική οικονομική και κοινωνική υποβάθμισή τους ως προς τη συνεισφορά στην επάρκεια τροφίμων, ιδιαίτερης παραδοσιακής διατροφικής αξίας, δεδομένου ότι οι υφιστάμενοι πλέον καστανεώνες είτε έχουν βελτιωθεί όλοι τους με βάση τις αρχές της γεωπονικής επιστήμης, εξημερώνοντας τις πρώην άγριες καστανιές εμβολιάζοντάς τες με καρποφόρες παραγωγικές εμπορικές ποικιλίες είτε έχουν εγκατασταθεί εξ αρχής, φυτεύοντας νεαρά δενδρύλλια πάνω σε κατάλληλα ανθεκτικά υποκείμενα και με προδιαγραφές παραγωγής καρπού, ούτως ώστε να αλλαχθεί και να καταργηθεί παντελώς ο αρχικός «δασικός» προσανατολισμός τους, που ήταν αποκλειστικά η ξύλευση!
Η αποζημίωση που χορηγήθηκε για τους καστανεώνες από την κυβέρνηση υπολογίστηκε,
θεωρώντας τους ακόμη ως «δασικό» είδος, που θα έδινε μόνο οικονομικό όφελος από την ξύλευση, ενώ παράλληλα δεν τους παρασχέθηκε και καμία περιβαλλοντική αποζημίωση για την ιστορική, αισθητική, τουριστική τους αξία, καθώς και τη συνεισφορά τους ως δενδροκοινότητες γεωγραφικών ανάγλυφων ιδιάζουσας βιοποικιλότητας ορεινών και ημιορεινών περιοχών. Το δε χαμηλό ποσό της αποζημίωσης δεν ζημιώνει μόνο τους παραγωγούς αλλά ακόμη και την εθνική οικονομία, πρώτον λόγω του ότι ο καρπός του ελληνικού κάστανου είναι κυρίως εξαγώγιμο προϊόν και δεύτερον ότι καθίσταται αμφίβολη η διατήρηση βιοκλιματικής ζώνης της καλλιέργειας στις συγκεκριμένες περιοχές, που αποτελούν τη βασική αρχή ανθεκτικότητας για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Όσον αφορά τις ζημιωθείσες καλλιέργειες καρυδιάς, που δεν βρίσκονται μόνο εντός της περιοχής της Λίμνης Κάρλας και της ευρύτερης Παρακάρλιας περιοχής, αλλά έχουν εγκατασταθεί σε όλες τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις, πεδινές, ημιορεινές και ορεινές και των τεσσάρων Νομών Λάρισας, Μαγνησίας, Καρδίτσας και Τρικάλων, συμβάλλοντας σε δυναμική αναδιάρθρωση των μέχρι σήμερα υφιστάμενων υπολειπόμενης προσόδου καλλιεργειών. Όπως όμως και οι καλλιέργειες των κάστανων και αυτές αντιμετωπίζονται ως
«δασικές» καλλιέργειες και αποζημιώνονται ελάχιστα σε σχέση με αλλά δενδρώδη φυτικά είδη (μήλα, αμύγδαλα, φιστίκια κ.ά.), στοιχείο που δεν είναι συμβατό με τη γεωπονική επιστήμη και τη γεωργική πρακτική. Πρόκειται για εμβολιασμένους σύγχρονους καρυδεώνες με εμπορικές «πλαγιόκαρπες» ποικιλίες που αρχικά δημιουργήθηκαν από βελτίωση στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας και σε Ερευνητικό Σταθμό στη Γαλλία. Μετά τα καταστρεπτικά αποτελέσματα από τη θεομηνία Daniel, που ακολουθήθηκε από την Elias, με τα υψηλά επίπεδα βροχοπτώσεων αλλά και τα πλημμυρικά φαινόμενα στην περιοχή της Λίμνης Κάρλας, όπως και στις αγροτικές περιοχές του Δήμου Φαρσάλων και των Δήμων Σοφάδων και Παλαμά Καρδίτσας, το Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης αντιμετωπίζει και αποζημιώνει και αυτήν την καλλιέργεια σαν «δασική» – υποπαράγουσα ξυλεία αποκλειστικά και μόνο, στοιχείο που δε συνάδει με εξελιγμένη γεωργική επιχειρηματική δραστηριότητα και αντίστοιχη ορθή αποζημίωση. Ο επανυπολογισμός των αποζημιώσεων των παραγωγών καρυδιών είναι κάτι που επιβάλλεται να γίνει το ταχύτερο δυνατό.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
- Προτίθεστε εν όψει της επικείμενης αναδιαμόρφωσης του κανονισμού του ΕΛΓΑ, που αφορά τις γεωργικές ασφαλίσεις, να διορθώσετε την αδικία και να αναπροσαρμόσετε το ποσό των αποζημιώσεων στη δράση που αφορά τους καστανοπαραγωγούς και τους καρυδοπαραγωγούς;
- Τι επιπρόσθετα μέτρα θα πάρετε για τους καστανοπαραγωγούς ως άμεσους δικαιούχους για τη διατήρηση της βιοκλιματικής ζώνης και αυτής της βιοποικιλότητας στους Ν. Λάρισας και Μαγνησίας και γενικώς σε όλη την ελληνική επικράτεια;
- Θα αποχαρακτηρίσετε τους καταστανεώνες και τους καρυδεώνες ως αποκλειστικά αποζημιούμενο «δασικό» είδος, αποδίδοντας τα πραγματικά οφέλη της καλλιέργειας αυτών των καρπών στους δικαιούχους, εξασφαλίζοντάς τους τα εισοδήματά τους από την κλιματική κρίση προς όφελος και της διατροφικής επάρκειας της χώρας;
- Τι μέτρα σκοπεύετε να πάρετε για να προστατέψετε αγροτικές κοινωνικές ομάδες, όπως αυτές των δυο τύπου καλλιεργητών οι οποίες δραστηριοποιούνται εκτός αστικού ιστού;
