Με την ανακοίνωση των βαθμολογιών των Πανελληνίων εξετάσεων η αγωνία των μαθητών και των γονιών τους έλαβε τέλος. Περίπου 90.000 (ΕΠΑΛ και ΓΕΛ) μαθητές διεκδίκησαν μια από τις 68.574 θέσεις στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας.
“Εκείνο που θα πρέπει να μας προβληματίσει, παρατηρώντας τα στατιστικά των αποτελεσμάτων, είναι η πολύ χαμηλές βαθμολογίες που σημειώνονται τα τελευταία χρόνια στο μάθημα της έκθεσης κατά κύριο λόγο, αλλά και στο μάθημα της ιστορίας. Μαθήματα δηλαδή που απαιτούν πολύ καλή χρήση της ελληνικής γλώσσας και υψηλή κριτική ικανότητα”, τόνισε ο φιλόλογος- συγγραφέας, Νίκος Τάχατος, μιλώντας στην ΕΡΤ Λάρισας με αφορμή την ανακοίνωση των βαθμολογιών των Πανελλαδικών εξετάσεων.
“Για παράδειγμα: στις Πανελλήνιες του 2016 και στο πεδίο των Ανθρωπιστικών σπουδών, στο μάθημα της Έκθεσης έγραψαν από 18-20 μόλις το 0.94%, από 15-18 το 14.68%, από 12-15 το 31.98%, από 10-12 το 22.39%, από 5-10 το 23.61% και από 0-5 το 6.4%. Την ίδια χρονιά στο μάθημα της Ιστορίας άριστα (18-20) έγραψε μόλις το 2.67% και τα περισσότερα γραπτά κινήθηκαν κοντά στην βάση του 10. Στις Πανελλήνιες του 2022 από του 74.892 υποψήφιους του Γενικού Ενιαίου Λυκείου, έγραψαν από 17-18 2.633 υποψήφιοι, από 18-19 771 υποψήφιοι και από 19-20, άριστα δηλαδή , μόλις 48 υποψήφιοι στο μάθημα Γλώσσα/Λογοτεχνία. Την ίδια χρονιά στην Ιστορία, άριστα έγραψε το 15% περίπου, ενώ τα περισσότερα γραπτά κυμάνθηκαν στην ζώνη 10 έως 16.
Εύλογα λοιπόν μπορεί κανείς να αναρωτηθεί: τι φταίει και οι αριστούχοι σ αυτά τα δυο μαθήματα είναι τόσο λίγοι; Φταίνε τα μαθήματα και ο τρόπος διδασκαλίας τους; Φταίνε τα παιδιά; Φταίνε οι καθηγητές;
Πρώτον: ειδικά για το μάθημα της Γλώσσας/ Λογοτεχνίας αλλά και της Ιστορίας δεν έχει γίνει απόλυτα κατανοητό, κυρίως από γονείς και μαθητές, το πόσο απαιτητικά και πολυδιάστατα είναι. Θεωρούμε ότι για να μάθουν τα παιδιά να χειρίζονται την γλώσσα ή να αναλύουν μια ιστορική πηγή, αρκεί να πάνε φροντιστήριο τις τρεις τελευταίες τάξεις του Λυκείου. Αγνοούμε το γεγονός ότι η καλή χρήση της γλώσσας και η ανάπτυξη κριτικής ικανότητας είναι ουσιαστικά μια διαδικασία που ξεκινά από την νηπιακή μας ηλικία και πρώτα μέσα από τον χώρο της οικογένειας. Το πρόβλημα διογκώνεται όταν μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον τα παιδιά δεν έχουν ως εικόνα γονείς που διαβάζουν βιβλία, ενώ τα ίδια τα παιδιά από πολύ νωρίς εγκλωβίζονται στο κινητό τηλέφωνο και συνεπώς δεν καλλιεργούν την χρήση της γλώσσας, ούτε μπορούν, μέσα στον καταιγισμό των πληροφοριών που δέχονται να αναπτύξουν κριτική ικανότητα.
Δεύτερον: η απαξίωση του δημόσιου σχολείου. Έχουμε δημιουργήσει ένα εκπαιδευτικό σύστημα που ειδικεύεται στην στείρα απομνημόνευση γνώσεων, που όπως παρουσιάζονται στον μαθητή, τον αφήνουν παντελώς αδιάφορο και γι αυτό συχνά αντιμετωπίζει το σχολείο ως χαβαλέ και τις ώρες σε αυτό χάσιμο χρόνου. Η ευθύνη βαραίνει τόσο την Πολιτεία που οργανώνει τα εκπαιδευτικά προγράμματα, όσο και τους εκπαιδευτικούς που συχνά με συμπεριφορές, ευτυχώς λίγων, απαξιώνουν οι ίδιοι το έργο τους. Συχνά στα σχολεία επικρατεί μια ατμόσφαιρα ΄΄ βαρβαρότητας΄΄, απουσία επαφής μαθητών –καθηγητών, παραβατικότητας, ώστε ακόμη και εκπαιδευτικοί που θέλουν να προσφέρουν, απογοητεύονται και εγκαταλείπουν την προσπάθεια. Είναι αυτονόητο συνεπώς ότι μέσα σε τέτοιο σχολικό περιβάλλον δεν μπορούμε να έχουμε απαιτήσεις για αριστούχους στις Πανελλήνιες γενικά σε όλα τα μαθήματα.
Τρίτον: λανθασμένος προσανατολισμός του σχολείου. Σε όλη την σχολική τους πορεία, ειδικά Γυμνάσιο και Λύκειο, το μόνο που ενδιαφέρει τους μαθητές είναι να περάσουν την τάξη. Διαβάζουν τόσο –όσο. Ταυτόχρονα ως εκπαιδευτικό σύστημα δεν διαθέτουμε καμία αξιόπιστή και μετρήσιμη μέθοδο που να διαπιστώνουμε τι έχουν αφομοιώσει και τι όχι οι μαθητές. Πηγαίνοντας από την μια τάξη στην άλλη πολλές γνώσεις θεωρούνται δεδομένες, αλλά δυστυχώς δεν είναι έτσι. Το αποτέλεσμα είναι όταν οι μαθητές φτάνουν στην τελευταία χρονιά να γεμίζουν άγχος και εξαιτίας αυτής της συσσωρευμένης απουσίας ουσιαστικών γνώσεων να αποτυγχάνουν ακόμη και σε εύκολα θέματα. Ουσιαστικά οι Πανελλήνιες εξετάσεις αντί να είναι ένας πραγματικός τρόπος με τον οποίο το εκπαιδευτικό σύστημα ελέγχει την αποτυχία ή την επιτυχία του, έχουν καταντήσει ένα φίλτρο από το οποίο περνάνε εκείνοι που έχουν μάθει να θυμούνται στείρες γνώσεις καλύτερα. Στόχος είναι απλά η πλήρωση των θέσεων στα Πανεπιστήμια, αδιαφορώντας για το επίπεδο όσων μπαίνουν σ αυτά.
Θα μπορούσε να γράψει κανείς πάρα πολλά για την ελληνική εκπαίδευση καθώς πρόκειται για σύνθετο και μακροχρόνιο πρόβλημα. Επιβάλλεται όμως να παρθούν από όλους γενναίες αποφάσεις για να μπορέσει το ελληνικό σχολείο να σταθεί με αξιώσεις στην σύγχρονη απαιτητική εποχή”, πρόσθεσε, ο Ελασσονίτης φιλόλογος -συγγραφέας Νίκος Τάχατος.
www.ertnews.gr
